In het liveblog van donderdag 25 augustus lees je de allernieuwste updates.
Zelenski: doden bij aanval op treinstation
18:27 | Rusland heeft met raketten een treinstation in de centrale regio Dnipropetrovsk beschoten waarbij doden en gewonden zijn gevallen, zei president Volomidir Zelenski per videoverbinding tijdens een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad over Oekraïne. Moskou had tevergeefs geprobeerd te voorkomen dat Zelenski het machtige orgaan zou toespreken.
Oekraïne viert woensdag onafhankelijkheidsdag om te gedenken dat het land zich in 1991 afscheidde van de Sovjet-Unie, maar feestelijkheden zijn afgelast uit vrees voor Russische beschietingen. Zelenski had deze week gewaarschuwd dat Rusland de dag mogelijk zou aangrijpen voor een grootscheepse aanval op Oekraïense steden.
'Dit is ons leven elke dag. Zo bereidt Rusland zich voor op deze VN-sessie', aldus Zelenski. De Veiligheidsraad spreekt vooral over de door Russen bezette kerncentrale Zaporizja, waar internationaal veel zorgen over bestaan. Zelenski betoogde dat Rusland 'onvoorwaardelijk moet stoppen met nucleaire chantage' en zich 'volledig moet terugtrekken' uit de centrale nu het risico bestaat dat er nucleaire straling vrijkomt.
Johnson blijkt ideale luchtafweer
17:49 | Voor Oekraïne viel hun onafhankelijkheidsdag op een wrang moment, precies nu de oorlog die door Rusland gevoerd wordt op hun land al een half jaar bezig is. De angst was en is nog steeds groot dat Rusland hierom ook aanvallen zal uitvoeren op Kiev en andere grote steden in Oekraïne.
Voor Oekraïne was er een grote meevaller op deze speciale dag. Een verrassingsbezoek van de Britse premier Boris Johnson zorgde ervoor dat het relatief rustig bleef in Kiev, op enkele luchtalarmen na. 'Terwijl Kiev opriep om uit de buurt van de regeringswijk te blijven, zoveel mogelijk thuis te werken en de bunkers op te zoeken, was Johnson woensdagmiddag ineens in Kiev', schetst Europaverslaggever Geert Jan Hahn. 'Hij bracht een verrassingsbezoek aan Zelenski. En als je nou één schild kan gebruiken, dan is het wel een wereldleider. Daarmee zijn de raketten even afgewend', volgens Hahn.
Johnson belooft nieuwe wapens aan Oekraïne
16:18 | De Britse premier Boris Johnson is op de Oekraïense onafhankelijkheidsdag naar Kiev afgereisd. Hij is in de Oekraïense hoofdstad omdat 'wat in Oekraïne gebeurt voor ons allemaal van belang is' en om nieuwe wapensteun toe te zeggen.
Johnson heeft tijdens een persconferentie met de Oekraïense president Volodimir Zelenski aangekondigd een nieuw wapenpakket ter waarde van 54 miljoen pond (64 miljoen euro) te sturen. De hulp bestaat uit onder meer raketsystemen, drones en munitie.
Volgens Johnson, die volgende maand aftreedt, blijft het Verenigd Koninkrijk 'schouder aan schouder' naast Oekraïne staan. Hij zegt erin te geloven dat het Oost-Europese land de oorlog van Rusland kan en zal winnen. Oekraïne is daarbij sterk afhankelijk van wapensteun van westerse bondgenoten. Johnson roept landen op wapens te blijven leveren.
De premier stelt dat Rusland niet alleen Oekraïne ernstig heeft onderschat, maar ook de prijs die de internationale gemeenschap bereid is te betalen om Oekraïne te helpen. Naast vele miljarden euro's aan steun voor Oekraïne, worstelen landen ook met stijgende energieprijzen. Volgens Johnson betalen Britten hogere energierekeningen, terwijl Oekraïners 'met bloed' betalen.
Rusland arresteert personeel bezette kerncentrale Zaporizja
15:56 | De Russen hebben twee werknemers van de bezette Oekraïense kerncentrale Zaporizja gearresteerd omdat ze informatie doorgaven aan de Oekraïense autoriteiten. Hun 'illegale acties' bedreigden de veiligheid, vindt de Russische Nationale Garde en een Russische functionaris in de regio.
Daarnaast is een derde persoon opgepakt die de toegangsprocedures had geschonden en samenwerkte met het Oekraïense leger. De kerncentrale van Zaporizja, de grootste van Europa, werd vrij snel na de Russische invasie ingenomen door Russische troepen. Het Oekraïense personeel bleef gehandhaafd, maar kwam wel onder Russisch toezicht.
Sinds de verovering staat het complex aan de rivier Dnjepr in de buurt van de frontlinie. Het is de afgelopen weken herhaaldelijk onder vuur genomen, waardoor de vrees voor een nucleaire ramp is toegenomen. Rusland en Oekraïne verwijten elkaar het complex te beschieten.
Boris Johnson onverwachts op bezoek in Kiev
15:50 | Scheidend premier van het Verenigd Koninkrijk Boris Johnson bracht vandaag een onaangekondigd bezoek aan Oekraïne. Op de Onafhankelijkheidsdag van Oekraïne riep Johnson de wereld op Oekraïne te blijven steunen. Namens zijn land zegde bij 54 miljoen pond aan wapens toe, waaronder 200 hypermoderne drones.
Biden feliciteert Oekraïne, geeft 2,98 miljard
15:45 | De Amerikaanse president Joe Biden heeft woensdag op de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag opnieuw zijn steun aan Oekraïne uitgesproken. Naast een felicitatie stelt hij dat deze dag niet alleen viering van het verleden is, maar ook bevestigt dat 'Oekraïne met trots een soevereine en onafhankelijke natie blijft en zal blijven.'
Om Oekraïne te helpen in de strijd voor soevereiniteit, sturen de Verenigde Staten opnieuw wapenhulp. Dit pakket ter waarde van 2,98 miljard dollar (3 miljard euro) is het grootste dat Oekraïne van de Amerikanen ontvangt sinds het begin van de oorlog. Biden heeft de steun woensdag in zijn verklaring officieel aangekondigd, nadat regeringsfunctionarissen het nieuws eerder al hadden gemeld.
Oekraïne verwerpt Belarussische felicitatie onafhankelijkheidsdag
15:31 | Oekraïne verwerpt de 'cynische' felicitatie die het land van Belarus heeft ontvangen voor zijn onafhankelijkheidsdag. Presidentieel adviseur Michailo Podoljak wijst op de rol die Belarus heeft gespeeld in de Russische invasie van Oekraïne.
De Belarussische president Aleksandr Loekasjenko deelde woensdag een bericht waarin hij het Oekraïense volk onder meer 'vredige lucht, tolerantie, moed en kracht' toewenste. Ook zei hij dat 'de tegenstellingen van vandaag' de 'goede banden' tussen de buurlanden niet kunnen vernietigen.
Podoljak heeft de felicitatie via Twitter zwaar bekritiseerd. 'Loekasjenko gelooft echt dat de wereld zijn deelname aan de misdaden tegen Oekraïne niet opmerkt', aldus de medewerker van president Volodimir Zelenski. Hij omschrijft Loekasjenko's boodschap als "met bloed doordrenkte clownerie" en stelt dat deze gevolgen zal hebben.
'Winter in Oekraïne gaat heel moeilijk worden'
14:05 | Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak besloot de Nederlandse IT'er Bas Schuiling het land direct te verlaten. Inmiddels woont hij samen met zijn Oekraïense vrouw in Roemenië, waar hij werkt als programmeur voor een Roemeens bedrijf. Eigenlijk wilden ze in september alweer terug naar Kiev, maar die plannen hebben ze inmiddels uitgesteld, tenminste tot na de winter.
'Roemenië is een leuk land en de mensen zijn vriendelijk, maar het is niet je thuis. Alle plannen die we hadden staan op pauze. We waren optimistisch - maanden geleden dachten we dat de oorlog nu wel voorbij zou zijn. Maar we denken dat de winter heel moeilijk gaat worden voor Oekraïne. Zo zal er in heel veel delen van het land geen verwarming zijn', vertelt Schuiling.
Defensieminister positief over EU-trainingsmissie Oekraïne
14:03 | Minister Kajsa Ollongren (Defensie) is positief over het voorstel van EU-buitenlandchef Josep Borrell om op grote schaal Oekraïense militairen te trainen in naburige landen. De plannen worden aankomende maandag besproken, wanneer alle defensieministers van de lidstaten bijeen komen. Over een mogelijke Nederlandse bijdrage zegt Ollongren dat 'we altijd kunnen kijken waar we een bijdrage aan kunnen leveren'.
Het Verenigd Koninkrijk is al bezig Oekraïense militairen te trainen. Daar werken Nederlandse trainers ook aan mee.
Borrell denkt dat zo'n grootschalige trainingsmissie nodig is, aangezien de oorlog in Oekraïne voorlopig niet over lijkt. Tot nu toe leverden westerse bondgenoten van het land voornamelijk wapens en militaire informatie sinds Rusland het land in februari binnenviel.
VS dreigt met sancties tegen Turkije
11:54 | Het Amerikaanse ministerie van Financiën heeft Turkije gewaarschuwd voor mogelijke sancties als het zaken blijft doen met Rusland. Washington maakt zich in toenemende mate zorgen over de Russische regering en bedrijven in Rusland die Turkije gebruiken om westerse handelsbeperkingen te omzeilen. Deze zijn opgelegd als gevolg van de Russische invasie van Oekraïne zes maanden geleden.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan en zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin kwamen eerder deze maand op een top in de Russische badplaats Sotsji overeen om de economische samenwerking te intensiveren. De waarde van de Turkse export naar Rusland is in de maanden mei, juni en juli met bijna 50 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Rusland: trage opmars is tactiek
11:50 | Het Russische offensief in Oekraïne verloopt zo traag, omdat de Russische strijdkrachten voorzichtig te werk moeten gaan volgens defensieminister Sergej Sjojgoe. Ze moeten volgens hem zorgvuldig te werk gaan om burgerslachtoffers te vermijden en nauwgezet militaire doelen uitzoeken om aan te vallen. Dat zou moeilijk zijn, omdat Oekraïense strijdkrachten stellingen verdedigen in onder meer woonwijken, ziekenhuizen, scholen en kleuterscholen, berichtte persbureau RIA Novosti.
De Russische aanval begon een half jaar geleden en het leger liep het zuidoosten van Oekraïne tussen het schiereiland de Krim en de benedenloop van de rivier de Dnjepr snel onder de voet, maar daarna is de frontlijn, vaak de Dnjepr, nauwelijks verschoven. Oostelijker lijkt de opmars al vanaf het begin van de invasie slechts stapvoets voortgang te maken. De frontlijn loopt er ook voor een groot deel langs rivieren.
Brits-Russische handelsbetrekkingen naar dieptepunt
11:47 | De handelsbetrekkingen tussen Rusland en het Verenigd Koninkrijk zijn door de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland naar een dieptepunt gedaald. Volgens het Britse statistiekbureau werd er in de maand juni voor nog maar 33 miljoen pond (39 miljoen euro) aan goederen uit Rusland geïmporteerd. Dat is het laagste bedrag sinds het begin van de metingen 25 jaar geleden.
Daarbij werden voor het eerst geen brandstoffen van Rusland naar het Verenigd Koninkrijk verscheept. De Britten legden na de Russische inval in Oekraïne een reeks sancties op aan Moskou. Die zorgde voor een duidelijke vermindering van de handel tussen de landen. De import van Russische goederen lag in juli 97 procent onder het gemiddelde van de twaalf maanden tot en met februari toen de oorlog begon.
De export van goederen kwam uit op 83 miljoen pond. Dat betekende een lichte stijging ten opzichte van een maand eerder. Evengoed gaat het ook hier om een "historisch laag" bedrag aldus het statistiekbureau.
'Westen moet Oekraïne ook na afgelopen half jaar blijven steunen'
10:26 | Duitsland gaat wapens ter waarde van meer dan 500 miljoen euro aan Oekraïne leveren. Op een internationale digitale top over de Krim zei bondskanselier Olaf Scholz volgens deelnemers dat het gaat om drie extra luchtverdedigingssystemen, een dozijn gepantserde bergingsvoertuigen, twintig raketwerpers, precisiemunitie en antidronesystemen. ‘Ook na een half jaar is Westerse steun aan Oekraïne nog steeds ontzettend belangrijk', zegt geopolitiek analist Alex Krijger.
De wapens uit Duitsland worden volgend jaar geleverd, maar een deel mogelijk al eerder. Een Duitse parlementscommissie moet de leveringen nog goedkeuren. Duitsland kreeg eerder kritiek uit Oekraïne omdat het terughoudend was met het sturen van zware wapens, maar die geluiden zijn verstomd na het sturen van pantserhouwitsers, raketlanceersystemen en ander zwaar geschut. 'De internationale gemeenschap zal Ruslands illegale, imperialistische annexatie van Oekraïens grondgebied nooit accepteren', aldus Scholz.
Volgens Krijger is het heel belangrijk dat het Westen Oekraïne blijft steunen. ‘Sancties, wapens en vooral ook morele steun zijn heel belangrijk. We hebben allemaal wat anders aan ons hoofd, met de inflatie en koopkracht. En de kans is heel groot dat we nu een nieuwe fase in gaan, richting de herfst en de winter waarin het relatief stiller gaat worden. Dan is de vraag: houden we de aandacht vast?'
Zelenski: Oekraïne vecht door tot het einde
10:00 | Op de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag heeft president Volodimir Zelenski gezworen dat zijn land de Russische invasie, die precies een half jaar geleden begon, 'tot het einde' zal bestrijden. Oekraïne zal geen concessie doen en geen compromis sluiten met 'terroristen' om delen van het land af te staan, zei de leider in een emotionele videotoespraak op de nationale feestdag.
'Het maakt ons niet uit welk leger je hebt, we geven alleen om ons land. We zullen ervoor vechten tot het einde', zei Zelenski. 'Wat voor ons het einde van de oorlog is? Vroeger zeiden we: vrede. Nu zeggen we: overwinning.'
Rusland: Militaire campagne in Oekraïne bewust minder intensief om burgerslachtoffers te voorkomen
9:24 | De Russische minister van Defensie Sergei Shoigu zegt dat de afgenomen snelheid van de 'speciale militaire campagne in Rusland', een 'bewuste keuze' is ter voorkoming van burgerslachtoffers. De laatste maanden is het offensief van Rusland nagenoeg stilgevallen.
'We doen er alles aan om slachtoffers onder de bevolking te voorkomen. Vanzelfsprekend vertraagt dit het offensief, maar dat doen we bewust', zegt de Russische defensieminister. Naar verluidt zijn er bij de Russische invasie van haar buurland meer dan vijfduizend burgers gedood en zevenduizend verwond.
'Oekraïne kan rekenen op NAVO steun, zolang als nodig is'
8:58 | Secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg roemt de 'durf en doorzettingsvermogen' van het Oekraïense volk in de strijd tegen Rusland. De fierheid van de strijd en het voorbeeld van haar leider Zelenski, zijn volgens Stoltenberg 'een inspiratie voor de wereld'.
Hij noemt de eensgezindheid van NAVO-leiders over de steun aan het land. De Noor benadrukt dat Oekraïne op de NAVO kan blijven rekenen 'zo lang dat nodig is'.
Zelenski: We zullen hoe dan ook de Krim en Donbas heroveren
8:49 | De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt in zijn Onafhankelijkheidsdagtoespraak dat zijn land de door Rusland veroverde Donbas-regio en het schiereiland de Krim zal 'heroveren, hoe het pad daar naartoe ook zal zijn'. Daarnaast beschrijft hij een kentering in het denken van zijn volk. 'Waar we voorheen 'vrede' zeiden, zegge we nu 'overwinning'.' De dag de Russen zijn land binnenvielen, was volgens de president van het geteisterde land de dag dat zijn land 'werd herboren'.
Angst voor Russische aanvallen op Onafhankelijkheidsdag
08:00 | In zijn videoboodschap zei Zelenski gisteren dat Oekraïners ‘waakzaam moeten zijn'. ‘We hebben gezien dat Daria Doegin om het leven is gekomen. Sommige Russen zeggen dat dit geen toeval is geweest en dat Moskou een aanleiding heeft gezocht om Oekraïne hiervoor vandaag te straffen. Op Onafhankelijkheidsdag. Dat is heel symbolisch. We moeten nog afwachten wat er vandaag gaat gebeuren, maar er zijn mensen die zeggen dat er zeker iets gaat gebeuren', aldus correspondent Joost Bosman.
Rode Kruis: vraag om hulp in Oekraïne blijft toenemen
06:00 | Het Rode Kruis zegt zijn humanitaire hulp in Oekraïne en in de omringende landen verder te moeten opschalen. De vraag om hulp blijft, ook zes maanden na de escalatie van het conflict tussen Rusland en Oekraïne, nog altijd toenemen, stelt de organisatie.
Het Rode Kruis ziet de huidige fase binnen een van zijn grootste hulpoperaties wereldwijd als een 'kritiek breekpunt'. Francesco Rocca, voorzitter van het Internationale Rode Kruis (IFRC), benadrukt dat in Oekraïne intussen vele miljoenen mensen enorm lijden. 'Dit conflict heeft een domino-effect: steeds meer mensen zijn in nood', zegt hij. 'Naarmate het conflict voortduurt, zien we bijvoorbeeld dat de voedsel- en brandstofprijzen stijgen met een voedselcrisis tot gevolg. Het Rode Kruis schaalt de hulpverlening op, maar we kunnen dit niet alleen.' Ook het koudere weer in de komende maanden zal de vraag om hulp waarschijnlijk extra vergroten.
Ruim 6,6 miljoen mensen raakten de afgelopen maanden ontheemd door de oorlog, stelt het Rode Kruis. Meer dan 17,7 miljoen mensen hebben behoefte aan hulp. Als reactie zijn meer dan 100.000 lokale Rode Kruis-vrijwilligers en medewerkers gemobiliseerd in Oekraïne en in aangrenzende landen als Polen, Slowakije en Hongarije. Nederland vangt op dit moment ruim 63.000 Oekraïners op.
Russische politicus Rojzman aangehouden wegens kritiek op oorlog
05:13 | De Russische politicus en voormalig burgemeester van Jekaterinenburg Jevgeni Rojzman is gearresteerd, meldt het Russische persbureau TASS woensdagochtend. Rojzman, die al jaren bekendstaat om zijn kritiek op de Russische regering, en meer recent ook op de oorlog in Oekraïne, wordt volgens TASS verdacht van 'het in diskrediet brengen van het Russische leger'.
Rojzman was een van de critici van het Kremlin die in 2013 via verkiezingsoverwinningen Russische burgemeestersposten wisten te bemachtigen. Dat gebeurde na een reeks grote demonstraties in het jaar ervoor. Hij zou tot 2018 burgemeester blijven van de vierde stad van Rusland. Dat jaar stapte hij echter op uit protest tegen de afschaffing van de directe burgemeestersverkiezingen in Jekaterinenburg.
In mei dit jaar werd Rojzman ook al aangehouden en negen dagen opgesloten, omdat hij op sociale media zijn volgers had opgeroepen de straat op te gaan en te demonstreren voor de vrijlating van oppositieleider Aleksej Navalni.
Oekraïense Onafhankelijkheidsdag zonder feestelijkheden
03:30 | In Oekraïne wordt vandaag de Onafhankelijkheidsdag gevierd om te gedenken dat het land zich in 1991 afscheidde van de Sovjet-Unie. Daarnaast is het dan precies een half jaar geleden dat Rusland het land binnenviel. De Oekraïense president Volodimir Zelenski denkt dat Moskou de dag zal aangrijpen om een grote aanval op Oekraïense steden uit te voeren.
Veel feestelijkheden in het land zijn afgelast vanwege de verhoogde dreiging van Russische raketten. In Charkov is de avondklok uitgebreid en in Mikolajiv moeten mensen zoveel mogelijk thuiswerken. Ook in Kiev zijn alle grote publieke evenementen en bijeenkomsten afgeblazen om het risico op burgerdoden te verkleinen. De hoofdstad ligt ver van de frontlinie en wordt de laatste maanden nauwelijks onder vuur genomen, maar toch denkt het Oekraïense leger dat er woensdag kans op luchtaanvallen bestaat.
Een andere mogelijkheid die Zelenski noemde is dat Rusland juist op deze dag een proces zal openen tegen Oekraïense militairen die krijgsgevangen zijn gemaakt. Het zou gaan om een publiek proces tegen soldaten die hebben gevochten in Marioepol. Volgens Zelenski is dit 'om ons te vernederen'. De president liet weten dat hij alle mogelijke scenario's heeft besproken met zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Vorig jaar was er in Kiev een militaire parade, maar ook die gaat niet door op de 31e onafhankelijkheidsdag. Afgelopen weekend werd in de hoofdstad al wel een voorproefje op de feestdag genomen door kapotte Russische tanks op de straten tentoon te stellen.
Demonstraties van Oekraïners in Nederland half jaar na invasie
03:30 | Stichting Oekraïners in Nederland demonstreert vandaag in verschillende grote steden om aandacht te vragen voor de situatie in Oekraïne. Het is precies een half jaar geleden dat Rusland het land binnenviel.
Sindsdien is het oorlog in Oekraïne en zijn miljoenen inwoners gevlucht. Woensdag viert Oekraïne tevens onafhankelijkheidsdag, om stil te staan bij de afscheiding van de Sovjet-Unie in 1991.
Stichting Oekraïners in Nederland heeft voor vanmiddag en -avond demonstraties in Den Haag, Amsterdam en Rotterdam aangekondigd. De organisatie laat weten dat demonstranten een menselijke ketting zullen vormen, in navolging van het internationale initiatief #TheFreeWorldGathering.
Hoeveel mensen bij de demonstraties aanwezig zullen zijn, durft een woordvoerster van de stichting niet te zeggen. 'Kijkend naar vorige demonstraties' zouden er zo'n 150 mensen per keer kunnen komen, maar vanwege Onafhankelijkheidsdag zijn het er mogelijk meer.
