Liveblog | ‘F-16 van Oekraïne neergestort’ (2024)

Dit liveblog wordt niet meer bijgehouden. Volg vanaf vrijdagochtend de actuele ontwikkelingen in Oekraïne in ons nieuwe liveblog.

• WSJ: F-16 van Oekraïne neergestort
• Oekraïense minister wil dat EU beschietingen in Rusland toestaat
• Oekraïne zet F-16's in tegen Russische kruisraketten

Een Russisch particulier militair bedrijf met banden met het Russische ministerie van Defensie trekt zich terug uit Burkina Faso vanwege de inval van Oekraïne in de oblast Koersk, meldde de Franse krant Le Monde op 29 augustus. Volgens Le Monde arriveerde de 100-koppige eenheid die bekend staat als de Berenbrigade in mei in de West-Afrikaanse natie Burkina Faso om de junta van kapitein Ibrahim Traore te steunen, die in september 2022 door een staatsgreep aan de macht kwam. Traore bezocht Rusland in juli 2023 voor een Rusland-Afrika top in Sint-Petersburg, waar hij een ontmoeting had met de Russische president Vladimir Poetin en de viering van de Russische marinedag bijwoonde. Naar schatting worden ongeveer 300 Russische troepen ingezet in Burkina Faso, aldus Le Monde.

Er is maandag een F-16 van Oekraïne neergestort. Dat meldt de Amerikaanse krant de Wall Street Journal. Een Amerikaanse functionaris heeft tegen de krant gezegd dat dit waarschijnlijk kwam door een fout van de piloot.

De hoogste commandant van Oekraïne, Oleksandr Syrskyi, heeft meerdere dagen aan het oostelijke Pokrovsk-front doorgebracht, waar recent een intensieve Russische opmars plaatsvond.

Syrskyi meldt op Facebook dat Rusland alles wat het kon in zijn aanvallen gooide, in een poging om door de Oekraïense verdediging te breken. 'De strijd is uitzonderlijk zwaar', zei hij, eraan toevoegend dat Oekraïne voortdurend onorthodoxe methoden moest gebruiken om zijn posities te versterken.

De Franse president Emmanuel Macron heeft vanmiddag beloofd dat hij de banden met het Verenigd Konikrijk op het gebied van defensie en veiligheid zal versterken. Ook op het gebied van migratie en energie zullen de banden tussen beide landen inniger worden, zei hij na een ontmoeting met de Britse premier Keir Starmer in Parijs.

Beide leiders bespraken ook de noodzaak om de situatie in het Midden-Oosten te de-escaleren, waarbij ze hun oproep voor een onmiddellijk staakt-het-vuren herhaalden en overeenkwamen dat het essentieel was om Oekraïne te blijven steunen om de verdediging en veiligheid van het land en van het continent als geheel te garanderen.

Rusland heeft vandaag gezegd dat het nog twee dorpen in Oost-Oekraïne heeft veroverd - in de regio's Donetsk en Lugansk - nu zijn strijdkrachten hun opmars dieper het land in voortzetten. Het ministerie van Defensie zei dat Russische strijdkrachten het dorp Mykolaivka hebben veroverd, ongeveer 15 kilometer van de stad Pokrovsk in de regio Donetsk, evenals de nederzetting Stelmakhivka in de naburige regio Lugansk. Russische strijdkrachten hebben de afgelopen maanden gestage en vastberaden opmars gemaakt in de richting van het logistieke centrum van Pokrovsk - ooit de thuisbasis van ongeveer 60.000 mensen.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba wil de EU-ministers van Buitenlandse Zaken ervan overtuigen dat Oekraïne doelen moet kunnen bestoken op Russisch grondgebied. Dat zei Koeleba voor een informele vergadering met EU-ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel. Nederland steunt Oekraïne met dat pleidooi.

Volgens Koeleba is de beperking die EU-landen opleggen voor de inzet van wapens die EU-landen leveren of die met Europees geld worden gekocht een van de grootste hinderpalen voor Oekraïne om de oorlog tegen Rusland te winnen.

Volgens Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Radosław Sikorski, moeten 'de bondgenoten Oekraïne laten vechten met wat het heeft, met wat we hen hebben geleverd en laten we hen meer leveren'. Daarvoor, stelt Sikorski, moet direct beslag gelegd worden op de 320 miljard dollar aan bezittingen van Rusland in het Westen, in plaats van alleen maar te lenen tegen de opbrengsten. 'Laten we de activa van de agressor in beslag nemen en ze aan het slachtoffer van agressie geven.'

Verschillende NAVO-landen hebben opgeroepen tot het opheffen van beperkingen op het gebruik door Oekraïne van wapens die door westerse bondgenoten zijn geleverd, met name langeafstandsraketten. In een officiële verklaring van de NAVO-Oekraïense raad gisteren veroordeelden de NAVO-landen de 'willekeurige' zware Russische aanvallen van deze week in Oekraïne.

Secretaris-generaal Jens Stoltenberg zei dat de leden hun belofte herbevestigden om 'hun militaire hulp aan Oekraïne op te voeren. We moeten Oekraïne blijven voorzien van de uitrusting en munitie die het nodig heeft om zich te verdedigen tegen de invasie van Rusland. Dit is van vitaal belang voor het vermogen van Oekraïne om mee te blijven vechten.'

Een Oekraïense missie bij het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie zei in een notitie op donderdag: 'De Russische Federatie blijft de Oekraïense energie-infrastructuur doelbewust aanvallen, met de bedoeling om de werking van de kerncentrales van het land, die het grootste deel van de Oekraïense elektriciteit leveren, te verstoren.

'De Russische aanvallen vormen een aanzienlijk risico voor de stabiele werking van de nucleaire faciliteiten in Oekraïne en de veiligheid van miljoenen mensen.' De missie zei dat als gevolg van de aanval van maandag drie van de vier stroomeenheden van de Rivne-kerncentrale werden losgekoppeld van het elektriciteitsnet. Een andere kerncentrale, de Zuid-Oekraïense, werd gedwongen haar productie te verlagen.

De door het Westen geleverde F-16's hebben afgelopen zondag verschillende kruisraketten uit de lucht geschoten toen Rusland massaal Oekraïne aanviel, zegt luitenant-kolonel b.d. Patrick Bolder van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. 'Je ziet geleidelijk aan wat meer successen.'

Volgens Bolder lijken de NAVO-landen gehoor te geven aan de herhaalde Oekraïense oproep voor meer steun, hij vraagt zich alleen of het allemaal weer zo lang gaat duren. 'NAVO-landen zeggen heel veel steun toe, maar tot het moment dat het geleverd wordt, dat de Oekraïners ermee kunnen opereren en duidelijk wordt in hoeverre ze ook in staat worden gesteld om daarmee te opereren, dat duurt altijd weer heel lang.'

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Kuleba, woont vandaag de informele bijeenkomst van de EU-buitenlandministers bij. Daar probeert hij bondgenoten ervan te overtuigen in te stemmen met het gebruik van geleverde wapens dieper in Rusland.

'Ik wil dat ze teruggaan naar hun hoofdsteden om steun te krijgen voor het opheffen van de beperkingen op langeafstandsaanvallen op alle legitieme militaire doelen in Rusland', zegt Kuleba tegenover POLITICO.

Ook zal hij de ministers van de 27 lidstaten vragen om het gebruik van luchtverdedigingscapaciteiten in EU-landen, met name in Polen, toe te staan om delen van het Oekraïense luchtruim te beschermen. 'Ik twijfel niet aan de bereidheid van Polen om verdedigingsmechanismen op te bouwen, maar ze kunnen het niet alleen. We hebben partners nodig om hen hierin te steunen', aldus Kuleba.

Het wordt een hele kluif voor de Russen om de regio Koersk te heroveren, zegt plaatsvervangend directeur David Cohen van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Volgens Cohen richten de Oekraïners steeds meer defensieve stellingen in en lijkt het erop dat ze voornemens zijn langer in Koersk te blijven. 'In ieder geval voorlopig', zegt Ruslandcorrespondent Joost Bosman.

Volgens Cohen zal het niet alleen 'sowieso een zwaar gevecht worden', maar speelt ook een belangrijke psychologische factor een rol - de frontlijn ligt nu in Rusland zelf. 'En dat is toch voor de Russische maatschappij waarschijnlijk moeilijk te verteren op langere termijn. En dat zal zeker zijn weerslag hebben.'

Dit liveblog komt onder meer tot stand op basis van berichtgeving door eigen BNR-correspondenten en -redacteuren, The Guardian, ANP, Al Jazeera, Reuters, Associated Press, CNN, BBC, CNBC, Sky News en Agence France-Presse. Ook maakt BNR online gebruik van berichten van de persbureaus Tass, RIA Novosti en Interfax (Rusland) en Belta (Belarus). Omdat berichtgeving van deze bureaus niet verifieerbaar is en niet als onafhankelijk gekwalificeerd kan worden, wordt in deze gevallen expliciet vermeld waar de berichtgeving vandaan komt.