Dit liveblog wordt niet meer bijgewerkt. Voor het laatste nieuws, volg het liveblog van woensdag 22 maart
Dit is het belangrijkste nieuws
- Amerikanen versnellen levering Abrams tanks aan Oekraïne
- Xi nodigt Poetin uit voor bezoek aan China
- Oekraïne: Russische raketten op Krim vernietigd door explosie
'Wij zijn soms jaren bezig met het opleiden van F-16-monteurs'
20:15 | Volgens oud-commandant Mart de Kruif duurt het jaren vooraleer Oekraïne de technische capaciteiten op orde heeft om F-16's de lucht in te sturen. 'Maar een doorslaggevende rol zouden die toch niet spelen', denkt hij.
'We zien dat het luchtoverwicht in deze oorlog niet zo'n grote rol speelt. Dat komt omdat Oekraïne een ontzettend groot land is. En er zijn veel wapens die heel ver en met grote precisie kunnen schieten. Ook Rusland heeft een groot deel van zijn luchtmacht nog niet ingezet.'
Lees ook | 'F-16's? Luchtoverwicht speelt niet zo'n grote rol in Oekraïne'
Poetin: Chinees vredesplan voor Oekraïne kan mogelijk basis zijn
17:30 | Het Chinese vredesplan voor Oekraïne kan mogelijk als basis dienen om het conflict op te lossen als Kyiv en westerse bondgenoten daar klaar voor zijn. De Russische president Vladimir Poetin heeft dat verklaard na overleg met zijn Chinese collega Xi Jinping in Moskou, aldus Russische persbureaus. Het Westen vecht volgens Poetin in Oekraïne door 'tot de laatste Oekraïner'.
Lees ook | 'Xi en Poetin vinden elkaar in hun afkeer van de westerse wereldorde'
Poetin: gaan meer lng leveren aan China
16:50 | De Russische president Vladimir Poetin sprak met lovende bewoordingen over zijn Chinese ambtsgenoot Xi Jinping. Daarnaast sprak hij de hoop uit verder te gaan samenwerken op het gebied van energie. De levering van olie en vloeibaar gas (lng) aan China zal gaan toenemen, zei Poetin.
Volgens Poetin zijn China en Rusland 'grote tegenstanders' van het 'ingaan tegen het belang van andere landen voor eigen voordeel'. Want, zegt Poetin, 'het Westen vecht in Oekraïne tot de laatste Oekraïner'.
Ambassadeur: Rusland klaar om betrekkingen met Nederland te normaliseren
16:05 | Rusland is bereid de politieke betrekkingen met Nederland te hervatten, mits Nederland die wens uitspreekt. Dat zegt de Russische ambassadeur in Nederland, Alexander Shulgin, tijdens een online nieuwsbriefing tegen staatspersbureau Tass.
'We zijn niet opdringerig. Maar we zijn bereid om de betrekkingen te hervatten. Veel daarvan zijn nu volledig bevroren, met name de politieke. Niettemin zijn wij bereid om die interactie te hervatten, indien en wanneer onze Nederlandse tegenhangers terug willen keren naar deze wijze van handelen', zei hij.
'Bovendien zijn wij van onze kant bereid te handelen en vooruitgang te boeken zolang dat in ons eigen belang is', benadrukte Shulgin. It takes two to tango, zei hij over de bilaterale samenwerking.
Stoltenberg: Rusland heeft China om wapens gevraagd
16:00 | NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg waarschuwde China vandaag voor het leveren van dodelijke wapens aan Rusland. Dat meldt The Guardian. 'We hebben geen bewijs gezien dat China dodelijke wapens aan Rusland levert, maar we hebben wel tekenen gezien dat dit een verzoek van Rusland is geweest, en dat dit een kwestie is die in Beijing door de Chinese autoriteiten wordt overwogen', zei Stoltenberg tegen verslaggevers in Brussel, zonder verder uit te weiden.
'China mag geen dodelijke hulp aan Rusland verlenen, dat zou neerkomen op het steunen van een illegale oorlog.'
Moskou pakt mensenrechtenorganisatie aan
15:45 | De Russische politie heeft dinsdag invallen gedaan bij leden van de mensenrechtenorganisatie Memorial, winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede. Een van de voorzitters, Oleg Orlov, wordt vervolgd voor het 'in diskrediet brengen' van het Russische leger. Een aantal mensen is meegenomen naar het politiebureau voor verhoor.
De autoriteiten beschuldigen Memorial er onder meer van dat het de namen van nazicollaborateurs tijdens de Tweede Wereldoorlog op de lijst heeft gezet met slachtoffers van het communistische regime. Materiaal met het logo van Memorial is in beslag genomen.
Stoltenberg: Rusland en China werken steeds inniger samen
15:15 | Rusland en China werken steeds nauwer samen, maakt NAVO-chef Jens Stoltenberg bezorgd op uit het bezoek van de Chinese president aan Moskou. De westerse militaire alliantie heeft volgens hem aanwijzingen dat Rusland China om wapens heeft gevraagd. Maar vooralsnog is er geen bewijs dat Beijing daar gehoor aan heeft gegeven, zegt de secretaris-generaal.
Stoltenberg waarschuwt China nog maar eens geen wapens te leveren aan Rusland, dat de invasie in Oekraïne heeft zien vastlopen en veel militair materieel heeft verloren. 'Dat zou steun aan een illegale oorlog betekenen', zei hij bij de presentatie van het jaarverslag van de NAVO. 'We hebben tekenen gezien dat Rusland hierom heeft verzocht en dat dit een kwestie is waar in Beijing over wordt nagedacht door de Chinese autoriteiten.'
De afgelopen weken maakten diverse media melding van de levering van wapens aan Rusland door Chinese bedrijven. Het zou onder meer om aanvalsgeweren en scherfvesten gaan. Maar westerse leiders zeggen daarvoor nog geen bewijzen te zien. Ze geven China, dat in alle toonaarden ontkent, voorlopig het voordeel van de twijfel.
Bestuurder Donetsk roept op tot hogere geboortecijfers
15:10 | Denis Pushilin, de door Rusland geïnstalleerde leider van de bezette regio Donetsk, heeft op Telegram een bericht geplaatst waarin hij een hoger geboortecijfer aanmoedigt. Dat schrijft The Guardian. In een bericht over de bouw van een geboortecentrum in Donetsk schreef hij:
'We willen allemaal dat er zoveel mogelijk kinderen worden geboren in de Republiek. En dat vereist voorwaarden. We beginnen ze nu te scheppen - namens president Vladimir Poetin wordt in Donetsk een perinataal centrum gebouwd.'
De Volksrepubliek Donetsk riep zichzelf in 2014 uit in het oosten van Oekraïne, en eind 2022 eiste de Russische Federatie de annexatie ervan op.
Amerikanen versnellen levering Abrams tanks aan Oekraïne
14:30 | De VS versnelt de levering van Abrams gevechtstanks aan Oekraïne door een opgeknapt ouder model te sturen dat eerder gereed kan zijn. Dat meldt The Guardian op basis van berichtgeving door AP.
Het oorspronkelijke plan was om 31 van de nieuwere M1A2 Abrams tanks te sturen, waarvan de bouw en verscheping een jaar of twee zou kunnen duren. Er is besloten om de oudere M1A1-versie te sturen, die uit de legervoorraad kan worden gehaald en voor de Oekraïense strijdkrachten gemakkelijker te leren gebruiken en onderhouden is, aldus bronnen tegenover Associated Press.
Het doel is om de 70-tons tanks in acht tot tien maanden naar de frontlinie te krijgen, zeiden ze. Het plan zal binnenkort door het Pentagon worden aangekondigd, meldt AP.
Japanse premier legt bloemen in Boetsja
14:14 | De Japanse premier Fumio Kishida, heeft een kerk in de stad Boetsja buiten Kiev bezocht als onderdeel van een verrassingsbezoek aan Oekraïne. Dat meldt de Japanse krant Kyodo News. Kishida legde bloemen bij de kerk in Boetsja, waar Russische troepen in 2022 een massamoord op inwoners begingen. Kishida betuigde zijn respect aan de slachtoffers.
'Europa maakt zich kwetsbaar'
13:15 | Twaalf landen van de Europese Unie hebben toegezegd een grote hoeveelheid patronen voor artilleriemunitie naar Oekraïne te zullen sturen. Die levering komt naast een toezegging van nog eens vier miljard euro voor het land in oorlog met Rusland. Door munitie uit de eigen voorraden te leveren, wat het plan is, maakt Europa zichzelf kwetsbaar, denkt BNR's buitenlandcommentator Bernard Hammelburg.
'China wil niet dat Rusland de oorlog verliest'
11:20 | Vandaag is de tweede dag van Xi Jinpings bezoek aan Rusland en opnieuw zitten de Chinese president en zijn Russische gastheer aan de onderhandelingstafel. Tijdens een informele lunch is gisteren een mogelijk staakt-het-vuren besproken. Geopolitiek analist Alex Krijger verwacht dat beide landen verschillende handelsakkoorden zullen sluiten. 'Ze hebben elkaar nodig. China wil niet dat Rusland de oorlog verliest.'
Xi nodigt Poetin uit voor bezoek aan China
10:15 | Na het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Moskou, is het ook de bedoeling dat de Russische president Vladimir Poetin zal langsgaan in Beijing. Naast alle vriendschappelijke woorden tussen de twee melden Russische staatsmedia dat Xi zijn ambtgenoot heeft uitgenodigd voor een reis die nog dit jaar moet plaatsvinden.
Poetin begroette Xi als 'goede vriend' toen die maandag aankwam in Moskou voor een driedaags bezoek. De twee wereldleiders hadden direct een 'informeel gesprek' van bijna 4,5 uur. Dinsdag staat opnieuw een ontmoeting op het programma.
Volgens het Kremlin praten de presidenten over het verdiepen van het partnerschap en de 'strategische samenwerking' tussen de landen, ook op internationaal niveau. Het is de verwachting dat ze ook overleg zullen voeren over het vredesplan dat China recent deelde over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne, waar vanuit Kyiv afwijzend op is gereageerd. Poetin zei nogmaals dat onderhandelingen voor hem een optie waren, maar die bereidheid wordt vanuit het Westen niet serieus genomen.
De laatste keer dat Poetin China bezocht was vlak voor de Russische invasie in Oekraïne. Hij was toen onder meer aanwezig bij de openingsceremonie van de Olympische Winterspelen in Beijing. Xi en Poetin kondigden toen ook een partnerschap 'zonder grenzen' aan.
Japanse premier op verrassingsbezoek in Kiev
05:00 | De Japanse premier Fumio Kishida is onderweg naar Oekraïne, waar hij dinsdag president Volodymyr Zelenski zal ontmoeten. Het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt dit na berichtgeving van Japanse media over het verrassingsbezoek. Bij omroep NHK was al te zien hoe de premier in Polen aan boord van een trein richting Oekraïne stapte.
Kishida zal volgens het ministerie persoonlijk aan Zelenski laten weten dat hij 'respect heeft voor de moed en het doorzettingsvermogen van het Oekraïense volk dat is opgestaan om het vaderland te verdedigen'. Ook belooft Japan blijvende solidariteit en niet-aflatende steun aan Oekraïne, net als de G7, de club van de zeven belangrijkste geïndustrialiseerde westerse landen waar Japan momenteel voorzitter van is.
Oekraïne zou Kishida begin dit jaar al hebben gevraagd Oekraïne te bezoeken, maar de Japanse regeringsleider liet toen nog weten er over na te moeten denken. De Japanse premier was de enige leider van een G7-land die nog niet in levenden lijve op bezoek in Oekraïne was geweest sinds de Russische invasie ruim een jaar geleden, melden Japanse media.
Oekraïne: Russische raketten op Krim vernietigd door explosie
02:50 | Russische raketten die per spoor vervoerd werden in het noordelijke deel van het schiereiland de Krim zijn vernietigd door een explosie, meldt het Oekraïense ministerie van Defensie maandagavond. Kiev zegt niet of het achter de explosie in de buurt van de stad Dzjankoj zit, maar meldt in een verklaring wel dat 'de demilitarisering van Rusland' door blijft gaan.
Een Russische vertegenwoordiger in de Krim bevestigt de explosie volgens persbureau Reuters en zegt dat deze het gevolg is van een drone-aanval. Er zou volgens de functionaris bij de aanval een persoon gewond zijn geraakt, ook raakten gebouwen beschadigd en viel de elektriciteit uit.
Er zijn volgens de Oekraïners Kalibr-kruisraketten vernietigd, die door de Russische marine gebruikt worden bij missies op de Zwarte Zee. Persbureau Reuters zegt de beweringen van zowel de Oekraïners als de Russen niet te kunnen verifiëren.
Als het klopt dat er Russische kruisraketten zijn ontploft door de Oekraïense aanval, is dit volgens de BBC een 'zeldzame' aanslag in de Krim, die in 2014 werd geannexeerd door Rusland. De Britse omroep deelt beelden van een verlichte hemel die op sociale media verschenen.
Vorige zomer ontplofte in de buurt van Dzjankoj een grote munitie-opslag. Ook toen was mogelijk sprake van een Oekraïense drone-aanval, maar Kiev geeft zelden toe achter dergelijke aanslagen te zitten.
Stand van zaken op maandag 20 maart
Russische kruisraketten voor gebruik door de Zwarte Zeevloot van Moskou zijn vernietigd bij een explosie in de stad Dzhankoi in het noorden van het schiereiland de Krim, aldus het Oekraïense ministerie van Defensie.
Rusland en China 'hebben dezelfde, of enkele vergelijkbare doelen', zei Xi Jinping maandag tegen Vladimir Poetin tijdens informele gesprekken in het Kremlin.
Poetin vertelde Xi dat hij het voorstel van Beijing om een einde te maken aan de 'acute crisis' in Oekraïne verwelkomde en dat hij het plan met respect bekeek.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken bekritiseerde Xi omdat hij Rusland een 'diplomatieke dekmantel' verschaft om door te gaan met het plegen van oorlogsmisdaden.
Elk toekomstig vredesplan moet vereisen dat Rusland zijn troepen terugtrekt van al het Oekraïense grondgebied, dat heeft Oleksiy Danilov, de secretaris van de Oekraïense nationale veiligheids- en defensieraad, herhaald.
De Japanse premier Fumio Kishida zal in Kiev de Oekraïense president Volodymyr Zelenski ontmoeten, meldde de Japanse omroep NHK.
Rusland is van plan begin april een informele vergadering van de VN-Veiligheidsraad te houden over wat het zegt dat 'de werkelijke situatie' is van Oekraïense kinderen die naar Rusland zijn gebracht, meldt de Associated Press.
Yevgeny Prigozjin, het hoofd van de Russische huurlingengroep Wagner, heeft in een brief aan de Russische minister van Defensie, Sergei Shoigu, gewaarschuwd dat het Oekraïense leger een dreigend offensief plant om zijn troepen af te snijden van de Russische troepen in Oost-Oekraïne.
De aanklager van het ICC heeft gezegd dat de wereld 'het uithoudingsvermogen moet hebben' om het internationaal recht te handhaven door degenen die beschuldigd worden van oorlogsmisdaden in Oekraïne te berechten, vier dagen nadat het hof actie ondernam tegen Vladimir Poetin. Karim Khan daagde het Kremlin ook uit Oekraïense kinderen die naar Rusland waren ontvoerd, naar huis te laten terugkeren.
De EU-ministers hebben een akkoord bereikt over de levering van 1 miljoen patronen aan Oekraïne ter versterking van de verdediging tegen de Russische invasie.
De VS zullen Oekraïne 350 miljoen dollar aan wapens en uitrusting sturen, zo heeft Blinken aangekondigd. Het laatste hulppakket omvat een grote hoeveelheid verschillende soorten munitie, zoals raketten voor de hoog-mobiele artillerieraketsystemen (Himars).
Noorwegen heeft acht Leopard 2 tanks aan Oekraïne geleverd, aldus een woordvoerder van zijn strijdkrachten.
Dit liveblog komt onder meer tot stand op basis van berichtgeving door eigen BNR-correspondenten en -redacteuren, The Guardian, ANP, Al Jazeera, Reuters, Associated Press, CNN, BBC, CNBC en Agence France-Presse. Ook maakt BNR online gebruik van berichten van de persbureaus Tass en RIA Novosti (Rusland) en Belta (Belarus). Omdat berichtgeving van deze bureaus niet verifieerbaar is en niet als onafhankelijk gekwalificeerd kan worden, wordt in deze gevallen expliciet vermeld waar de berichtgeving vandaan komt.
